Sektor transportu generuje około 25% wszystkich emisji gazów cieplarnianych (GHG) związanych z energią. Z powodu pilnej potrzeby zmniejszenia śladu węglowego w transporcie, zarówno osoby prywatne, jak i firmy, chcąc obniżyć koszty paliwa w swoich flotach, coraz częściej zwracają się w stronę paliw alternatywnych.
Nowe przepisy wpływają również na przejście na bardziej ekologiczne paliwa napędowe. Komisja Europejska dąży do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 55% do 2030 r. W Wielkiej Brytanii zachęty rządowe, takie jak obniżki podatków i dotacje, napędzają popyt na pojazdy niskoemisyjne.
Jako osoba zarządzająca flotą pojazdów, zapewne zastanawiasz się, w jaki sposób Twoja flota może odegrać pozytywną rolę w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych w sektorze transportu oraz czy paliwa alternatywne mogą przynieść również inne korzyści.
Paliwa alternatywne – czy wyprą kiedyś diesela?
Nie jest zaskoczeniem, że olej napędowy pozostaje zdecydowanie najpopularniejszym paliwem stosowanym w flotach samochodów ciężarowych i nietrudno zrozumieć dlaczego. Jest szeroko dostępny, stosunkowo niedrogi i oferuje doskonały zasięg jazdy. To podstawowe paliwo wszystkich pojazdów ciężarowych typu TIR. Ale to nie czyni go idealnym.
Koszt oleju napędowego jest zmienny, ponieważ mają na niego wpływ zmiany cen ropy naftowej. 75% dyrektorów ds. transportu powołuje się na wahania cen ropy naftowej jako na jeden z głównych problemów operacyjnych i dlatego wielu z nich poszukuje alternatyw. Zwłaszcza dlatego, że pojazdy ciężarowe spalają go bardzo dużo.
Jakie są zalety paliw alternatywnych dla flot transportowych?
Paliwa alternatywne dla pojazdów flotowych mogą przynieść szereg korzyści biznesowych:
• Oszczędność kosztów – paliwa alternatywne mogą być tańsze niż benzyna i olej napędowy.
• Zatrudnianie i zatrzymywanie kierowców – kolejna generacja kierowców jest zainteresowana zrównoważonym rozwojem, a floty napędzane paliwami alternatywnymi mogą mieć większe zainteresowanie wśród młodszych kierowców.
• Odpowiedzialność za środowisko – paliwa alternatywne wytwarzają mniej emisji CO2 niż paliwa kopalne, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju.
• Zachęty rządowe – zachęty i dotacje na korzystanie z paliw alternatywnych, które mogą pomóc zrekompensować wszelkie początkowe koszty związane z przejściem na nowe paliwo.
• Większe bezpieczeństwo paliwowe – paliwa alternatywne są często produkowane w kraju, co może pomóc w zmniejszeniu zależności od zagranicznych źródeł.
• Lepsze osiągi pojazdu – pojazdy napędzane paliwami alternatywnymi, takimi jak np. energia elektryczna, mogą zapewnić lepsze przyspieszenie i moment obrotowy pojazdu. Silniki elektryczne zapewniają maksymalny moment obrotowy niezależne od prędkości obrotowej.
Oprócz przeanalizowania korzyści, jakie oferują paliwa alternatywne, równie ważne jest zweryfikowanie ich dostępności oraz kosztów. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na podjęcie decyzji o przejściu na to alternatywne rozwiązanie, jest rodzaj pojazdów w Twojej flocie. Natomiast następnym krokiem jest wybór rodzaju paliwa.
Paliwa alternatywne – energia elektryczna
Energia elektryczna jest obecnie najpopularniejszym paliwem alternatywnym dla flot. Pojazdy elektryczne (EV) są coraz częściej wybierane przez floty, zwłaszcza te, których pojazdy poruszają się na krótkich trasach oraz w obszarach miejskich, gdzie stacje ładowania są łatwo dostępne. Pomimo wyzwań związanych z zasięgiem, floty komercyjne cieszą się oszczędnościami generowanymi przez pojazdy elektryczne. Floty decydują się również na elektryfikację, aby zmniejszyć swój ślad węglowy.
Floty, które nie mogą od razu zainwestować w pojazdy elektryczne, decydują się na inne alternatywy. Jak podkreśla magazyn FleetOwner, paliwa alternatywne, inne niż energia elektryczna, są niezbędne do szybkiego zmniejszenia emisji dwutlenku węgla we flocie — mogą na nich pracować obecne silniki spalinowy (ICE) lub mogą zostać do nich przystosowane..
Jakie są więc rodzaje paliw alternatywnych, innych niż energia elektryczna? Typowe paliwa alternatywne dla pojazdów flotowych to:
Paliwa alternatywne – wodór
Wodorowe ogniwa paliwowe (z ang. Hydrogen fuel cells) – wodorowe ogniwa paliwowe wytwarzają energię elektryczną poprzez połączenie wodoru z tlenem. W przypadku zastosowania go jako paliwa, spala się całkowicie czysto, nie pozostawiając żadnych emisji poza wodą. Co najważniejsze, oferuje także znacznie lepszy zasięg niż BEV. Przewiduje się, że do 2050 roku na wodór będzie jeździć od 15 do 20 milionów ciężarówek.
Jednak według niektórych szacunków wodór może być drogim sposobem zasilania floty – trzy do czterech razy droższym niż olej napędowy. Ponadto, biorąc pod uwagę, że 95% wodoru na świecie jest produkowane z wykorzystaniem źródeł kopalnych, wiąże się to również z kwestiami zrównoważonego rozwoju.
Do tego dochodzi brak infrastruktury. Do korzystania z paliwa wodorowego potrzebne są stacje paliw wodorowych, a obecnie liczba tych stacji w całej Europie jest stosunkowo niewielka. Najwięcej lokalizacji tworzonych jest w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Holandii.
Tak więc, o ile wodorowe ogniwa paliwowe stanowią atrakcyjną alternatywę dla transportu, zanim staną się one przystępne cenowo i wystarczająco praktyczne do masowego zastosowania, konieczne będą duże inwestycje i zmiany w infrastrukturze.
Paliwa alternatywne – gaz ziemny (CNG i LNG)
Gaz ziemny – występuje w formie skompresowanej (CNG) i płynnej (LNG). Zapewnia niższy poziom emisji spalin i cichszą pracę silnika w porównaniu z paliwami typu diesel. Jest powszechnie używany w transporcie ciężkim.
Spośród wszystkich paliw alternatywnych na bazie gazu ziemnego dla transportu, LNG wydaje się być najbardziej odpowiedni. Gaz ziemny magazynowany w postaci ciekłej oferuje zasięg około 1,000 km i charakteryzuje się o 10%-20% mniejszą emisją niż olej napędowy.
Są też tacy, którzy uważają, że w niedalekiej przyszłości zostanie on powszechnie przyjęty. NVGA Europe przewiduje, że do 2030 roku ciężarówki LNG będą miały około 25% udziału w rynku.
Będzie to jednak wymagało znacznych zmian infrastrukturalnych. Pomimo tego, że w Europie rośnie liczba stacji paliw LNG, nie jest ona jeszcze na tyle rozbudowana, aby obsłużyć sieć transportową kontynentu.
Ponad to, pomimo tego, że gaz może być tańszy od ropy naftowej, to produkcja LNG jest kosztowna. Operatorzy transportowi będą także musieli ponieść dodatkowe inwestycje, ponieważ samochody ciężarowe aby móc korzystać z LNG, wymagają dodatkowych zbiorników.
Istnieją jednakże przypadki udanego zastosowania. W 2015 r. paryska sieć handlowa Castorama ogłosiła, że przeprojektuje na nowo swoją logistykę w celu zastąpienia ciężarówek z silnikiem diesla, które służyły jej do dostarczania zapasów do sklepów, ciężarówkami z gazem.
Plan ten nie tylko okazał się skuteczny, ale także udało się zmniejszyć liczbę potrzebnych ciężarówek z siedmiu do sześciu w całym procesie.
Paliwa alternatywne – bezsiarkowy olej napędowy i benzyna
Bezsiarkowy olej napędowy i benzyna – używany w transporcie lądowym i morskim od 2011 roku. Paliwa bezsiarkowe poprawiają pracę katalizatora, przez co pojazdy emitują znacznie mniej CO2. Dzięki temu pojazdy wykorzystujące te rodzaje paliw emitują znacznie mniej dwutlenku węgla oraz innych zanieczyszczeń, w tym tlenków siarki, które są odpowiedzialne za powstawanie kwaśnych deszczy i mają negatywny wpływ na środowisko naturalne oraz zdrowie ludzi.
Stosowanie paliw bezsiarkowych ma również pozytywny wpływ na trwałość i niezawodność silników. Siarka, będąca składnikiem tradycyjnych paliw, przyczynia się do korozji elementów układu paliwowego i układu wydechowego, skracając tym samym żywotność silnika oraz zwiększając koszty eksploatacji pojazdów. Dlatego też, przejście na paliwa z minimalną zawartością siarki jest korzystne nie tylko z punktu widzenia ochrony środowiska, ale także ekonomii użytkowania pojazdów.
Ponadto, w wielu krajach wprowadzono przepisy prawne, które wymagają stosowania paliw bezsiarkowych w celu spełnienia norm emisji spalin. Te regulacje, często wspierane przez inicjatywy promujące zieloną energię i transport niskoemisyjny, mają na celu stopniowe ograniczenie zależności od paliw kopalnych i przyspieszenie przejścia na alternatywne źródła energii.
W kontekście globalnego ocieplenia i rosnącej świadomości ekologicznej, rozwój i promocja bezsiarkowych olejów napędowych i benzyny są ważnym krokiem w kierunku zrównoważonego rozwoju transportu. Ostatecznym celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej, a paliwa o obniżonej zawartości siarki są ważnym elementem w kompleksowym podejściu do realizacji tego celu.
Paliwa alternatywne – Uwodorniony olej roślinny (HVO)
• Uwodorniony olej roślinny (HVO) (z ang. Hydrotreated vegetable oil) – chociaż na rynku istnieje wiele biopaliw, większość z nich nie odpowiada praktycznym wymaganiom przewozów długodystansowych, ale HVO ma zdecydowane atuty, aby zostać przyjętym przez branżę. Produkowany poprzez mieszanie wodoru z olejami roślinnymi (zamiast mentolu i olejów roślinnych, takich jak biodiesel), jest bardzo czystym paliwem.
Ma również dłuższą żywotność w zbiorniku niż biodiesel, ponieważ cały tlen jest usuwany z olejów podczas procesu produkcji, co znacznie zmniejsza ryzyko utleniania.
Z punktu widzenia wydajności jest on prawie identyczny z olejem napędowym i może być stosowany w zwykłym silniku wysokoprężnym w każdej temperaturze.
Jednak HVO ma również swoje wady. Choć jest popularny w niektórych krajach (np. w Skandynawii w 2020 r. wyprodukowano go około 7 mln ton), nie jest powszechnie dostępny na świecie. Wpływa to istotnie na jego koszt. Obecnie większość przedsiębiorstw transportowych na świecie musi płacić za HVO znacznie wyższą cenę niż za olej napędowy.
Rozporządzenie o Infrastrukturze Paliw Alternatywnych (AFIR) – co warto wiedzieć
W kwietniu 2024 w życie wejdzie unijne rozporządzenie w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (ang. Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure – AFIR). Rozporządzenie AFIR to element pakietu Fit for 55, którego celem jest dostosowanie unijnego prawodawstwa do nowego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 55% do 2030 r. Oznacza to dla Polski konieczność realizacji wielu ambitnych celów związanych z elektromobilnością i paliwami alternatywnymi.
Rozporządzenie przewiduje m.in. wybudowanie wzdłuż najważniejszych unijnych korytarzy transportowych (tzw. transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T) stacji do szybkiego ładowania pojazdów osobowych i ciężarowych, a także stacji tankowania wodoru.
AFIR wprowadza również obowiązek powiązania łącznej mocy stacji ładowania z liczbą zarejestrowanych samochodów z napędem elektrycznym. Oznacza to, że już za niecałe trzy lata moc infrastruktury ładowania będzie musiała wzrosnąć niemal pięciokrotnie względem 2022 r.
Głównym celem rozporządzenia AFIR jest stworzenie odpowiedniej infrastruktury, która umożliwi przejście na bardziej ekologiczne źródła energii w sektorze transportu, co może przyczynić się do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza oraz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych.
AFIR, czyli gdzie spotykają się zrównoważona mobilność i wydajność floty
Około 50% europejskich kierowców rozważa zakup pojazdu w pełni elektrycznego. Jak zostało wcześniej wspomniane, wiele firm wprowadza „elektryki” do swoich flot ze względu na korzyści finansowe i ekologiczne.
Jeśli zrównoważony rozwój jest jedną z podstawowych wartości Twojej organizacji, elektryfikacja floty firmowej jest dobrym kierunkiem. Dostęp do większej ilości danych o pojazdach zwiększa wydajność operacyjną. Koszty utrzymania floty są znacznie niższe, ponieważ pojazdy elektryczne mają mniej ruchomych części i płynów do wymiany. Daje to niższą awaryjność i potrzebę konserwacji czy serwisu w porównaniu z pojazdami spalinowymi.
AFIR i paliwa alternatywne – co dalej?
Co dalej? Dostawca rozwiązań telematycznych, taki jak Webfleet, pomoże Ci w pełni wykorzystać potencjał elektryfikacji floty. Nasze oprogramowanie do zarządzania flotą pojazdów elektrycznych ułatwia monitorowanie wielu parametrów, w tym stanu baterii w czasie rzeczywistym, optymalizując trasy i proces ładowania.
Rozważasz wprowadzenie pojazdów elektrycznych do swojej floty, ale nie wiesz, od czego zacząć? Pomożemy Ci ocenić, czy jest to właściwy moment na elektryfikację Twojej floty. Poproś o oddzwonienie — zawsze chętnie pomożemy.
Naszą misją jest zbudowanie przyszłości opartej na zrównoważonym rozwoju, pomagając klientom obniżyć emisję dwutlenku węgla. Dlatego połączyliśmy siły z fundacją Justdiggit w ramach naszej inicjatywy Green Your Fleet. Klienci Webfleet mogą dołączyć do współpracy z Justdiggit i pomóc ponownie zalesiać dotknięte suszą obszary w Afryce. Zobacz, ile Twoja flota może wnieść, uczestnicząc w programie Green Your Fleet.
ZWIĘKSZ POTENCJAŁ SWOJEJ FLOTY EV
Pobierz nasz bezpłatny e-book, aby uzyskać informacje na temat rozwijającego się rynku pojazdów elektrycznych, a także wskazówki dotyczące wydajnego i efektywnego dodawania pojazdów elektrycznych do swojej floty.
